Arend-Kees deelt graag zijn ervaringen met de pilot over de eindezaaks­verklaring bij minderjarigen en adolescenten: “Samen met de rechtspraak en de andere ketenpartners brengen we in kaart of de eindezaaks­verklaring toegevoegde waarde heeft. Prima om in de praktijk te beproeven. Maar we zien ook wel wat haken en ogen. Als OM leggen we bij lichte zaken na geslaagde mediation vaak een beleidssepot op als de vergoeding van de schade is geregeld. Dat moeten we vooral blijven doen. We hebben niet voor niks het opportuniteits­beginsel. Bij echt zware zaken is een eindezaaks­verklaring niet passend.

Dan houden we bij de strafeis rekening met geslaagde mediation, maar willen we wel een inhoudelijke behandeling, een schuld­­vaststelling en een straf­oplegging. Het is de vraag hoe groot de grijze categorie, die hier tussenin ligt, is. In die zaken zou de eindezaaks­verklaring een oplossing kunnen zijn. Wat we in de praktijk verder veel zien, is dat slachtoffers geen behoefte hebben aan mediation. Vooral als dader en slachtoffer elkaar niet kennen. Tot nu toe is het aantal eindezaaks­verklaringen beperkt. Door de uitbreiding naar de categorie jong­volwassenen doen we wellicht meer ervaring op.”

In deze pilot wordt met een nieuwe regeling gewerkt die bepaalt dat een audio(visuele) opname in combinatie met een verkort proces-verbaal geldt als zelfstandig bewijs­middel. Het kan dan gaan om een opname van een verhoor van een verdachte en camera­beelden van een strafbaar feit. De eerste zaken zijn in eerste aanleg behandeld. In de pilot is vanwege een tegen­vallend aantal bruikbare zaken voor de pilot een scope-uitbreiding gedaan. Naast overvallen op gebouwen worden nu ook gewelds­delicten in de openbare ruimte meegenomen. Ook andere type zaken kunnen als pilotzaak worden aangemerkt. Dat kan alleen als er een opname is van het verhoor van een verdachte én camerabeelden van het strafbare feit. Bij uitzondering kan het ook gaan om een zaak waarin er alleen camera­beelden zijn van het verhoor van de verdachte. Voor het versturen van de beelden tussen de keten­partners is nog geen digitaal systeem beschikbaar en daarom werken we met een tijdelijke oplossing (Secure Transfer van ODC Noord). In de praktijk merken we dat het versturen van grote bestanden niet vlekkeloos verloopt. Desondanks heeft het tijdens de behandeling van zittingen niet tot grote problemen geleid. Een van de doel­stellingen van de Innovatiewet-pilots is te ervaren of aanvullend beleid nodig is om ervoor te zorgen dat de nieuwe regelingen in de praktijk goed toepasbaar zijn. Uit de AVR-pilot blijkt dat er behoefte is aan richtlijnen voor het vervagen (blurren) van beelden met het oog op de privacy van onder meer slachtoffers en getuigen. Daarmee zijn we als OM aan de slag. Het andere deel van de pilot AVR is ‘geluids­opname van de zitting’. Deze lokale pilot is per 1 november van start gegaan bij de rechtbank Limburg en het gerechtshof ’s-Hertogenbosch.