Het nieuwe Wetboek van Straf­vordering heeft impact op alle werkprocessen van het OM. Na de fase van wetsanalyse wordt in samenwerking met het PI-Team per proces beoordeeld wat de wijzigingen betekenen voor de organisatie. Meer hierover lees je in het artikel Wat betekent het nieuwe Wetboek van Strafvordering voor het OM? Het doel is om eind 2025 aan de hand van de afgeronde juridische analyses de wijzigingen voor de OM-processen en informatie­producten te hebben geïdentificeerd.

Impact op de keten

De veranderopgave die het nieuwe wetboek met zich meebrengt is groot. Voor het OM is deze opgave extra groot, omdat strafvordering de basis vormt van het dagelijks werk en omdat alle boeken van toepassing zijn op het werk van het OM intern en het werk in relatie tot partners in de strafrechtketen. ‘Om een beeld te krijgen van de impact van het nieuwe wetboek op de ketenwerk­processen, maken we eigenlijk een integrale impact­analyse maar dan in ketenverband’, vertelt Marjon Reydon, business analist voor het programmateam nWvSv. ‘Er komt een grote hoeveelheid wijzigingen op het OM en de strafrechtketen als geheel af, we moeten dus prioriteren. Deze prioritering is input voor de ketenmijlpalen­planning (KMP).’

In ketenverband werken alle ketenpartners gezamenlijk toe naar een lijst met thema’s en ketenprocessen die gaan wijzigingen op basis van het nieuwe wetboek. Hier komen in eerste instantie onderwerpen op waarbij drie of meer ketenpartners betrokken zijn. Omdat iedere organisatie vanuit eigen perspectief naar een onderwerp kijkt, is het belangrijk om eerste de scope te bepalen, en te verkennen welke oplossings­richtingen mogelijk zijn. Ook is het noodzakelijk om planningen op elkaar af te stemmen, bijvoorbeeld bij het aanpassen van ICT-systemen.

Een voorbeeld van een wijziging in de keten waar nu aan wordt gewerkt, is de wijziging van de duur van de gevangenhouding, die volgens de nieuwe wet langer kan duren dan in het huidige systematiek. Volgens art 2.5.45, lid 3 nSv start de gevangenhouding met maximaal 90 dagen, en zolang de berechting niet gestart is, kan de gevangenhouding telkens verlengd worden, als onderdeel van de “beweging naar voren”. Deze wijziging heeft invloed op de Rechtspraak, het OM en het CJIB. Daarom gaan deze ketenpartners gezamenlijk in kaart brengen wat de wijziging inhoudt (scope), hoe implementatie kan plaatsvinden (oplossings­richtingen) en vervolgens die keuzes steeds verder concretiseren en documenteren. En dat alles in afstemming met de eigen interne planningen. Vanwege de centrale positie van het OM binnen de keten, functioneert het OM in dit proces als een spin in het web, waarbij het web bestaat uit een aantal partners als politie en andere opsporingsinstanties, de rechtspraak en het CJIB.

Verkenning proces VH

Dit jaar zijn we vanuit het OM alvast gestart met een verkenning van de wijzigingen in het proces Voorlopige Hechtenis (VH) met politie en met CJIB afzonderlijk. In 2025 wordt hier in ketenverband een vervolg aan gegeven, onder begeleiding van het ketenbureau van de directie Strafrechtketen. Vanwege de complexiteit ligt analysis paralysis op de loer: blijven analyseren zonder tot resultaat te komen. We starten daarom in klein verband met een onderwerp waar de wijzigingen al aardig in beeld zijn. Het inhoudelijk doel is om de benodigde aanpassingen aan afspraken, beleid, werkprocessen en informatie­systemen in kaart te brengen. Het procesmatige doel is het ontwikkelen van een werkwijze die bruikbaar is voor de andere onderwerpen. Dit alles doen we zodat we als strafrechtketen als geheel straks een gezamenlijk beeld hebben van de gewijzigde ketenwerkprocessen en we op tijd klaar zijn voor de inwerkingtreding van het nieuwe wetboek.