Wat betekent het nieuwe Wetboek van Strafvordering voor het OM?
Het nieuwe wetboek brengt straks een grote hoeveelheid wijzigingen met zich mee. De boeken 1 tot en met 8 bevatten ongeveer 1200 artikelen. Elk artikel wordt in ieder geval omgenummerd. Daarnaast kan een artikel een of meerdere juridische of systematische wijzigingen bevatten. Het aantal wijzigingen wordt tussen de 2000 en 10.000 geschat. Per verschil tussen de huidige en de nieuwe wet, wordt gekeken naar de impact op het OM. Na de juridische analyse van de verschillen tussen het nieuwe en het huidige wetboek volgt een integrale impactanalyse.
Integrale impactanalyse
Om de impact van een juridische wijziging op het OM volledig te belichten, moet deze van alle verschillende kanten en in samenhang bekeken worden. Bij het maken van deze integrale impactanalyse het OM vertegenwoordigd vanuit een aantal perspectieven; de werkpraktijk, ICT, opleidingen, processen, beleid en de strafrechtketen. Over dit laatste expertisegebied lees je in deze nieuwsbrief in het artikel Verkenning proces VH in de keten meer.
Elke juridische wijziging wordt door elke discipline geanalyseerd aan de hand van twee vragen:
1: Heeft deze wijziging impact op mijn expertisegebied? 2: Zo ja, kan ik dit oplossen binnen mijn eigen expertisegebied of zijn er afhankelijkheden met (een) ander(e) expertisegebied? Voor vier processen is de integrale impactanalyse inmiddels afgerond; voor de processen Slachtofferrechten, Intake, Beoordelen en Opsporen/BOB. In het artikel 'De voorzitter eerst aan zet: wijzigingen in het getuigenverzoek', lichten we de juridische analyse van een wijziging binnen ‘berechten’ verder uit. Het doel is om de integrale impactanalyses in 2025 voor 90% gereed te hebben. De integrale analyses vormen een belangrijke basis voor de implementatieopgave per expertisegebied.
Integrale besluitvorming
Wanneer de oplossing voor een wijziging niet kan worden opgelost binnen één expertisegebied, maar afhankelijk is van meerdere expertisegebieden, wordt overgegaan tot de integrale besluitvorming. De betrokken expertisegebieden bepalen dan samen hoe zij omgaan met de specifieke wijziging die op hen allen van invloed is.
De juristen van het programmateam zijn volop bezig om te analyseren wat de wijzigingen uit het nieuwe wetboek betekenen voor het OM. Bij de Landelijke processendag van het PI-team op 10 oktober 2024 gingen tijdens een workshop van het programma dit keer niet de programmajuristen, maar de deelnemers van de workshop zelf aan de slag met de analyse van een artikel. Voor velen was dit de eerste keer dat zij een artikel uit het nieuwe wetboek lazen, specifiek over de 'procesinleiding', de vervanger van de huidige 'dagvaarding'.
Proceseigenaar en Hoofdofficier CVOM Liesbeth Schuijer nam deel aan de workshop en zei na afloop:
"De impact van het wetboek op het OM werd mij tijdens de workshop pas echt goed duidelijk. We hebben met elkaar slechts een deel van de 1200 artikelen geanalyseerd en dat was al complex. Laat staan dat we nog moeten bepalen voor wie er wat binnen het OM gaat veranderen."
