Het wetsvoorstel is ingediend bij de Tweede Kamer. Wat kun je verder verwachten in 2023?
De start van de lente viel dit jaar gelijk met het moment waarop het wetsvoorstel voor het nieuwe Wetboek van Strafvordering werd ingediend bij de Tweede Kamer. Na bijna 10 jaar voorbereidingen gaf de ministerraad akkoord op het wetsvoorstel voor de boeken 1 tot en met 6 van het nieuwe wetboek. Deze mijlpaal markeert een nieuwe stap in het wetgevingsproces dat zich vanaf nu in de openbaarheid van de Tweede Kamer afspeelt. Hierdoor worden het wetsvoorstel en andere documenten, zoals het Nader Rapport en de Memorie van Toelichting, beschikbaar. Daar horen ook de transponeringstabellen bij, zodat je makkelijk een bepaling uit het huidige wetboek terug is te vinden in het nieuwe wetboek. Er zijn twee versies, van oud naar nieuw en andersom. Op Strafrechtketen.nl staan alle genoemde documenten.
Hoe verloopt het wetgevingstraject?
De verwachting is dat de parlementaire behandeling een jaar in beslag neemt. In die periode kan het wetsvoorstel nog wijzigen door amendementen van de Tweede Kamer. Op de Tweedekamer.nl is ook te volgen hoe het traject verloopt tot en met januari 2024. Eind maart heeft de Tweede Kamer de behandeling van het wetsvoorstel besproken en is bepaald om in mei 2023 per boek te starten met het indienen van schriftelijke vragen bij de griffie van de Tweede Kamer. Er kunnen ook vragen gesteld worden waarvoor de kennis van het OM nodig is. De minister heeft de Kamer al laten weten alle vragen in één keer te beantwoorden. Dat zal in februari/maart 2024 schriftelijk gebeuren. Dit voorjaar begint ook de formele consultatie van de boeken 7 en 8. Deze boeken betreffen onderwerpen die nog vrij recent in werking zijn getreden, namelijk de Wet USB (inwerkingtreding 1 januari 2020) en de internationale samenwerking in strafzaken (inwerkingtreding 1 juli 2018). Die regelingen worden aangepast aan de nieuwe nummering, de terminologie en systematiek van het nieuwe wetboek. Het programma Modernisering Wetboek van Strafvordering (verder: het programma) volgt de ontwikkelingen op de voet en intussen gaat het OM samen met de ketenpartners verder werken aan de voorbereiding van de implementatie van het nieuwe Wetboek van Strafvordering. De invoering van het nieuwe wetboek staat gepland voor 2026, maar het traject is onder meer afhankelijk van de snelheid van de kamerbehandeling. Dat kan zorgen voor vertraging in het wetgevingsproces.
Wat merk je bij het OM in 2023 van de voorbereidingen van het nieuwe wetboek?
Afgelopen jaar is er vanuit de parketten interesse getoond voor een algemene presentatie over het nieuwe wetboek. Daarom wordt op dinsdag 20 juni én donderdag 14 september aanstaande via Webex een lunchsessie 'Het nieuwe Wetboek van Strafvordering in vogelvlucht' gehouden. Zet deze data vast in je agenda als je op de hoogte wil blijven. Op ZoOM maken we het tijdstip bekend en komt de Webex-link te staan waarmee je kunt deelnemen aan de presentaties. In deze presentaties is voldoende ruimte voor het stellen van vragen.
Lokale contactpersonen Modernisering Strafvordering
Sinds 2022 zijn er op alle parketten 'contactpersonen Modernisering Strafvordering' die door het programma worden geïnformeerd en indien nodig betrokken worden bij ontwikkelingen binnen het programma. Op de programmapagina Modernisering Wetboek van Strafvordering staat de lijst met namen, zodat je jouw contactpersoon snel kunt vinden.
Ali Özyürek
Senior adviseur proces- & kwaliteitsmanagement en auditor parket Oost-Nederland
Renée Brandsma
Adviseur Bewaken Beveiligen en Crisisbeheersing parket Limburg
Ali Özyürek (AP Oost-Nederland) en Renée Brandsma (AP Limburg) zijn beiden contactpersoon Modernisering Strafvordering. Ali: "Mijn interesse in het nieuwe Wetboek van Strafvordering heeft te maken met mijn oude functie als archivaris waardoor ik sowieso interesse heb in de ontwikkeling van wetten en regels. Ook in mijn huidige functie als senior adviseur proces- & kwaliteitsmedemanagement en auditor vind ik het belangrijk om betrokken te zijn bij verbeteringen en innovaties. Daarnaast speelt het nieuwe wetboek bij het arrondissementsparket Oost-Nederland nu al, omdat wij met alle Innovatiewetpilots meedoen"
Waarvoor kun je terecht bij de contactpersonen?
Heb je vragen over het nieuwe wetboek, wil je meer weten over hoe het programma te werk gaat of ben je benieuwd naar bijvoorbeeld opleidingen over het nieuwe wetboek? In april en mei 2023 zijn alle contactpersonen bijgepraat over juridische en procesmatige ontwikkelingen rond het nieuwe wetboek. Zij weten ook bij wie je terecht kan voor een specifieke vraag. Renée: "Ik heb als contactpersoon geprobeerd om –ook in de huidige fase- ons parket zo goed mogelijk mee te nemen in de ontwikkelingen rondom het nieuwe wetboek en de voorbereidingen voor de implementatie. Hopelijk zijn onze collega’s daarmee zo goed mogelijk geïnformeerd."
Informeren, ondersteunen en meedenken
Renée en Ali willen hun directe collega’s zo goed mogelijk informeren over en ondersteunen in de veranderingen die het nieuwe wetboek in de praktijk met zich mee gaat brengen. Renée: "Het nieuwe wetboek zal namelijk impact hebben op de werkzaamheden en uitkomsten in strafzaken. Daarnaast (en daarmee) hoop ik met onze lokale betrokkenheid uiteraard een bijdrage te kunnen leveren aan de ondersteuning en begeleiding van het landelijke programma." Ali geeft aan dat hij graag collega’s wil stimuleren om zoveel mogelijk ook landelijk mee te denken wanneer daar vraag naar is. De voorbereiding van de implementatie van het nieuwe wetboek is een enorme opgave die we niet alleen samen met de ketenpartners aanpakken. Ook intern is goede samenwerking en afstemming nodig om ervoor te zorgen dat we het wetsvoorstel en de invoering daarvan zo goed mogelijk laten aansluiten bij onze organisatie en werkprocessen. De implementatie van het nieuwe wetboek mag nog ver weg lijken, maar de voorbereidingen zijn al in volle gang. Daarover informeren we je verder in de volgende nieuwsbrief en via de programmapagina’s op ZoOM.